#MIKROBLOG #39 Przyszłość broni jądrowej
Broń jądrowa to jeden z rodzajów broni masowego rażenia (obok broni chemicznej i biologicznej). Obecnie posiada ją 9 państw: USA, Rosja, Chiny, Wielka Brytania, Francja, Indie, Pakistan, Izrael i Korea Północna, jednak aż 93% arsenału jądrowego skupione jest w rękach USA i Rosji. Ostatnimi czasy Korea Północna podjęła działania mające na celu zwiększenie swojego potencjału nuklearnego przeprowadzając udane testy atomowe w 2016 r. i 2017 r. Zwiększają one zagrożenie związane z konfliktem jądrowym, dlatego temat ten jest ostatnio coraz częściej poruszany.
Rozwój broni jądrowej nastąpił w okresie zimnej wojny. Jako pierwsze w jej posiadanie weszły Stany Zjednoczone w czasie II wojny światowej. Kolejne państwa, które zdobyły tę broń to: ZSRR (1949 r.), WB (1952 r.), Francja (1960 r.) i Chiny (1964 r.). W 1968 r. podpisano Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT – Non-proliferation Treaty). Państwa posiadające broń jądrową zobowiązały się do nieprzekazywania jej innym państwom, a państwa, które jej nie posiadały zobowiązały się, że nie będą próbowały jej zdobyć. Układ został podpisany przez wszystkie państwa świata z wyjątkiem Indii, Izraela i Pakistanu i wszedł w życie w 1970 r. Sukcesem porozumienia jest ograniczenie arsenału nuklearnego państw atomowych – w 1986 r. istniało ponad 70 tys. głowic nuklearnych, obecnie jest ich niecałe 15 tys. Porażką zaś jest to, że po 1970 r. 4 kolejne państwa uzyskały broń jądrową: Izrael (lata 60/70 XX w.), Indie (1974 r.), Pakistan (1998 r.) i Korea Północna (2006 r.).
Co 5 lat, nieprzerwanie od 1970 r., odbywają się Konferencje Przeglądowe NPT. Ostatnia z nich odbyła się w dniach 27.04-22.05 2015 r. w Nowym Jorku. W przeciwieństwie do poprzedniej (2010 r.), tym razem nie udało się przyjąć dokumentu końcowego. Aktywny udział w konferencji wzięła Polska. Przedstawiciele Polski poinformowali o zatwierdzeniu Polskiego Programu Energetyki Jądrowej (przewidywał budowę w Polsce elektrowni jądrowej), wielokrotnie zabierali głos na forum Konferencji oraz byli zaangażowani w wypracowanie wspólnego stanowiska UE. Polska – wówczas kandydat na niestałego członka RB ONZ na lata 2018-20 – skupiła się przede wszystkim na popieraniu pokojowego wykorzystania energii jądrowej oraz znaczeniu międzynarodowych instrumentów bezpieczeństwa w zakresie rozbrojenia i nieproliferacji. Obecnie Polska przewodniczy przygotowaniom do kolejnej konferencji.
Istnieje wiele zagrożeń związanych z bronią jądrową. Państwem, które potencjalnie mogłoby wejść w posiadanie tej broni jest Iran. Krokiem mającym na celu zapobieżenie takiemu rozwojowi spraw jest podpisany we Wiedniu w lipcu 2015 r. przez USA, Rosję, Chiny, Francję, WB, RFN i Iran Wspólny wszechstronny plan działania (Joint Comprehensive Plan of Action – JCPOA), który ma zagwarantować pokojowe wykorzystywanie energii jądrowej przez Iran. Przyszłość tego porozumienia jest jednak niepewna ze względu na negatywny stosunek do niego administracji Donalda Trumpa. Kolejnym zagrożeniem jest rozwój potencjału nuklearnego Korei Północnej. KRLD weszła w posiadanie broni atomowej w 2006 r. i od tego czasu przeprowadziła kilka prób z bronią jądrową (w latach 2006, 2009, 2013, 2016 i 2017). Sytuacja na Półwyspie Koreańskim jest bardzo napięta. Przeciwko działaniom KRLD stanowczo protestują Stany Zjednoczone, a Donald Trump zagroził nawet na forum ZO ONZ w 2017 r., że USA mogą zniszczyć Koreę Północną. Wydaje się jednak, że potencjalna wojna atomowa pomiędzy tymi państwami jest mało prawdopodobna, ponieważ doprowadziłaby do destabilizacji całego regionu Azji Wschodniej oraz byłaby destrukcyjna zarówno dla KRLD, jak i USA.
Perspektywy dotyczące problemów związanych z bronią atomową nie są optymistyczne. Żadne z państw posiadających broń jądrową nie zdecyduje się na rezygnację z niej, ponieważ stanowi ona silny środek odstraszający. Z kolei ewentualny wybuch wojny atomowej może doprowadzić do niewyobrażalnych zniszczeń i urzeczywistnić przepowiednię Alberta Einsteina, który powiedział: ,,Nie wiem jaka broń będzie użyta w trzeciej wojnie światowej, ale czwarta będzie na kije i kamienie’’.
Mikołaj Rogalewicz
Źródła:
https://asiasociety.org/…/brief-history-nuclear-weapons-sta…
http://www.bbc.com/news/world-middle-east-33521655
http://www.un.org/en/conf/npt/2015/
http://nowyjorkonz.msz.gov.pl/…/zakonczenie_konferencji_prz…
Doc. dr Marek Tabor ,,Czy reżim NPT coś jeszcze znaczy?’’, Warszawa, 2016.
